Η ιστορία της σοκολάτας στην Ευρώπη ξεκινάει με την ανακάλυψη της Αμερικής, πριν από 500 περίπου χρόνια. Μέχρι τότε οι κάτοικοι της Ηπείρου μας, δεν ήξεραν τίποτα για το συναρπαστικό αυτό φυσικό και απολαυστικό προϊόν, που έμελλε να γίνει με τα χρόνια η πιο αγαπημένη γεύση μικρών και μεγάλων.
Η ιστορία της σοκολάτας
Οι πρώτες πληροφορίες που έχουμε για την καλλιέργεια κακαόδεντρων είναι από την εποχή του πολιτισμού των Μάγια κάπου στο 600 μ.Χ. Στην εποχή των Αζτέκων το είδος ήταν σπάνιο και άξιζε όσο και το χρυσάφι. Οι καρποί προσφέρονταν συνήθως στους Θεούς και τους βασιλιάδες και χρησίμευαν ακόμα ως μέσο εμπορικών συναλλαγών, ως χρήμα.
H σοκολάτα όμως δεν ήταν τότε γνωστή με τη σημερινή στερεά μορφή της. Οι Αζτέκοι χρησιμοποιούσαν τους καρπούς του κακάο – αφού πρώτα τους έτριβαν μεταξύ τους και τους έκαναν σκόνη – για την παρασκευή ενός ροφήματος που το ονόμαζαν «Choclatl». Το ρόφημα αυτό, στο οποίο πρόσθεταν και άλλα μπαχαρικά, το έπιναν ζεστό και θεωρούσαν ότι ήταν χωνευτικό, δυναμωτικό και το καλύτερο φάρμακο της εποχής εκείνης, που μπορούσε να γιατρέψει κάθε αρρώστια.
O πρώτος Ευρωπαίος που θεωρείται ότι ανακάλυψε και έφερε το κακάο στην Ευρώπη είναι o Hernando Cortez, o οποίος το Πάσχα του 1519 προσάραξε με το στόλο του στη χερσόνησο Γιουκατάν. Εκεί τον υποδέχτηκε ο βασιλιάς των Αζτέκων, Μοντεζούμα, που του πρόσφερε χρυσάφι, πολύτιμους λίθους και ένα καλάθι γεμάτο με κόκκους κακάο.
Κατά την επιστροφή του στην Ισπανία το 1528, o Cortez έφερε μαζί του τους πρώτους καρπούς του κακάο και τα απαραίτητα σύνεργα για την προετοιμασία του ροφήματος «Choclatl». Το νέο αυτό ρόφημα κατέκτησε αμέσως τη Βασιλική Αυλή της Ισπανίας και απέκτησε σύντομα πιστούς φίλους μεταξύ της Ισπανικής αριστοκρατίας. Στα επόμενα χρόνια το ρόφημα έγινε μόδα της εποχής, που απλώθηκε σιγά – σιγά σε όλη την Ευρώπη.
Για πρώτη φορά σοκολάτα σε στερεά μορφή παρασκεύασε το παραδοσιακό μαγαζί του Λονδίνου «Ο Μύλος του Καφέ», που το 1674 παρουσίασε σοκολατένια ραβδάκια «αλά ισπανικά» και ένα γλύκισμα σοκολάτας σε συμπαγή μορφή.
Το δέντρο του κακάο
Το δέντρο του κακάο είναι ένα τροπικό φυτό που ευδοκιμεί αποκλειστικά σε τροπικά κλίματα, εκεί που υπάρχει ζέστη και πολύ υγρασία. Είναι δέντρο ύφους 6-8 μέτρων με πυκνή φυλλωσιά και χρειάζεται περίπου 4 χρόνια από τη στιγμή που φυτεύεται για να αποδώσει καρπούς. Κάθε δέντρο παράγει κατά μέσο όρο 20 με 30 καρπούς το χρόνο από τους οποίους συλλέγονται 2 κιλά κόκκοι κακάο.
H συγκομιδή των ώριμων καρπών γίνεται με τη βοήθεια μιας λεπίδας προσαρμοσμένης σε ένα μακρύ κοντάρι. Οι καρποί ανοίγονται στη μέση από όπου ξεπροβάλλουν οι κόκκοι του κακάο, τυλιγμένοι μέσα σε ένα άσπρο πολτό. Οι κόκκοι του κακάο αποχωρίζονται από το εξωτερικό περίβλημα του καρπού και τοποθετούνται σε μεγάλα καλάθια για να υποστούν τη ζύμωση που είναι απαραίτητη για να αποβληθεί ο πολτός και να ξεχωρίσουν οι κόκκοι. Τα καλάθια σκεπάζονται με πλατιά φύλλα μπανανιάς.
Αναπτύσσεται έτσι θερμοκρασία 50 βαθμών Κελσίου, ο πολτός λειώνει και παραμένουν καθαροί οι κόκκοι του κακάο.
Στη συνέχεια απλώνονται σε μεγάλες ψάθες πάνω στο έδαφος και εκτίθενται στον ήλιο, προκειμένου να ξεραθούν. Εκεί παίρνουν το καφέ χρώμα τους και αρχίζει να αναπτύσσεται το λεπτό άρωμά τους. Έτοιμοι πια συσκευάζονται σε σάκους και παίρνουν το δρόμο για εξαγωγή.
Οι ποικιλίες ταυ κακάο είναι πολλές. Η κάθε μια έχει τα δικά της ποιοτικά χαρακτηριστικά, ο συνδυασμός όμως των διαφόρων ποικιλιών είναι απαραίτητος για τη δημιουργία της ιδιαίτερης γευστικής απόλαυσης κάθε είδος σοκολάτας.
Είδη σοκολάτας
Ανάλογα με το χρώμα εμφανίζονται 4 βασικά είδη σοκολάτας:
Η μαύρη
Η μαύρη σοκολάτα αποτελείται από κακαόμαζα (το κακάο) ως το κυρίαρχο συστατικό ενώ ζάχαρη, γάλα και άλλα τυχόν συστατικά έχουν περισσότερο βοηθητικό και γευστικό ρόλο, το σκούρο χρώμα προέρχεται από τους ζυμωμένους σπόρους σοκολάτας που αποκτούν αυτό το σκούρο σκοτεινό χρώμα καθώς και αυτή τη συγκεκριμένη γεύση, λόγω μικρότερων ποσοτήτων γάλακτος/ζάχαρης. Συχνά αναφέρεται και ως σοκολάτα υγείας.
Η γάλακτος
Η σοκολάτα γάλακτος χρησιμοποιείται κυρίως ως γλύκισμα παρά ως πρώτη ύλη, το κακάο και το βούτυρο του κακάο δίνει το όνομα της σοκολάτας παρόλο που η κακαόμαζα είναι σε μικρότερο ποσοστό, το όνομά της προέρχεται από την προσθήκη γάλακτος (συνήθως γάλα σε σκόνη) ενώ το χρώμα και η γεύση προέρχεται από τον συνδυασμό γάλακτος, κακαόμαζας και βούτυρου κακάο.
Η λευκή
Η διαφορά με τις παραπάνω είναι ότι απουσιάζει εντελώς η κακαόμαζα η όποια απέδιδε το σκούρο χρώμα και έτσι αφήνεται λευκή (ζαχαρί). Το βούτυρο κακάο είναι το μόνο συστατικό που προέρχεται από τους κακαόσπορους, λόγω της απουσίας κακαόμαζας το βούτυρο κακάο έχει πιο έντονη γεύση στη λευκή σοκολάτα ενώ βασικό ρόλο έχει και η βανίλια.
Η ροζ
Η ροζ σοκολάτα προέρχεται από μια κατοχυρωμένη διαδικασία παραγωγής της ελβετικής Barry Callebaut η όποια καλύπτει την διαδικασία από τη συγκομιδή των σπόρων μέχρι το τελικό στάδιο, παρόλο που η διαδικασία αποτελεί εμπορικό μυστικό. Σύμφωνα με δημοσιεύσεις απουσιάζει η πρωταρχική διαδικασία της ζύμωσης που απέδιδε το σκούρο χρώμα στους κακαόσπορους και έδινε την έντονη γεύση του κακάο, εξ’ού και τα συμπεράσματα όσων τη δοκίμασαν πως δεν έχει τη γεύση της κλασικής σοκολάτας πάρα μόνον γεύση ξηρών καρπών. Στη συνέχεια μια επεξεργασία με κιτρικό οξύ κάνει εντονότερη την «εξώτική» γεύση της. Παρόμοίως τα άλλα πρωταρχικά στάδια παρασκευής αντικαθίστανται με τα στάδια της πατέντας. Η εταιρία αναφέρει πως το ροζ χρώμα προέρχεται από τη ροζ ποικιλία των κακαόσπορων και όχι από χρωστικές.
Ποια είναι τα θρεπτικά συστατικά της σοκολάτας;
1. Αντιοξειδωτικά οφέλη & βελτίωση των επιπέδων της χοληστερόλης
Το κακάο είναι πλούσιο σε πολυφαινόλες, οι οποίες έχουν σημαντικά αντιοξειδωτικά οφέλη για την υγεία, όπως μειωμένη φλεγμονή και βελτιωμένα επίπεδα χοληστερόλης. Ωστόσο, η επεξεργασία κακάου στη σοκολάτα ή άλλα προϊόντα μπορεί ουσιαστικά να μειώσει την περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες. Μελέτες αποκαλύπτουν ότι το κακάο είναι πλούσιο σε φλαβανόλες, οι οποίες μειώνουν την αρτηριακή πίεση βελτιώνοντας τα επίπεδα του μονοξειδίου του αζώτου και τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων. Τα φλαβονοειδή του μπορούν να επιβραδύνουν την πέψη και την απορρόφηση των υδατανθράκων στο έντερο, να βελτιώσουν την έκκριση ινσουλίνης, να μειώσουν τη φλεγμονή και να διεγείρουν την πρόσληψη σακχάρου από το αίμα στον μυ.
Το κακάο και η μαύρη σοκολάτα μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο διαβήτη και να διατηρήσουν υγιή τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια αντικρουόμενα αποτελέσματα στα επιστημονικά στοιχεία, επομένως απαιτείται περισσότερη έρευνα.
2. Μείωση του κινδύνου καρδιακής προσβολής & εγκεφαλικού επεισοδίου
Το κακάο μπορεί να βελτιώσει τη ροή του αίματος και να μειώσει τη χοληστερόλη. Η κατανάλωση έως και μιας μερίδας σοκολάτας ανά ημέρα, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής, καρδιακής ανεπάρκειας και εγκεφαλικού επεισοδίου.
3. Βελτίωση της υγείας του νευρικού συστήματος
Οι φλαβανόλες στο κακάο μπορούν να υποστηρίξουν την παραγωγή νευρώνων, τη λειτουργία του εγκεφάλου και να βελτιώσουν τη ροή του αίματος και την παροχή στον εγκεφαλικό ιστό. Μπορούν, έτσι, να διαδραματίσουν ρόλο στην πρόληψη του εκφυλισμού του εγκεφάλου που σχετίζεται με την ηλικία, όπως στη νόσο του Αλτσχάιμερ, με τις επιστημονικές έρευνες, ωστόσο, να μην είναι ακόμα πλήρεις γι’ αυτά τα στοιχεία.
4. Ευεργετικά οφέλη για την ψυχική υγεία
Το κακάο μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα στη διάθεση, αφού μπορεί να μειώσει καταθλιπτικές τάσεις μειώνοντας τα επίπεδα άγχους, την ηρεμία, την ικανοποίηση και τη συνολική ψυχολογική ευεξία, καθώς περιέχει το αμινοξύ τρυπτοφάνη που είναι υπεύθυνο για τη σεροτονίνη την ορμόνη της καλής διάθεσης. Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη έρευνα.
5. Πιθανές Αντικαρκινικές Ιδιότητες
Μελέτες σε συστατικά του κακάου διαπίστωσαν ότι έχουν αντιοξειδωτικά αποτελέσματα, προστατεύουν τα κύτταρα από βλάβες, καταπολεμούν τη φλεγμονή, αναστέλλουν την ανάπτυξη των κυττάρων, προκαλούν θάνατο από καρκινικά κύτταρα και βοηθούν στην πρόληψη της εξάπλωσης των καρκινικών κυττάρων. Ωστόσο, όπως οι περισσότερες περιπτώσεις που απαιτούνται περισσότερες έρευνες.
6. Γενική υγεία
Το κακάο μπορεί να προάγει την οδοντική υγεία, καταπολεμώντας βακτήρια αν και αυτό δεν ισχύει για προϊόντα που περιέχουν ζάχαρη. Ενισχύει, επίσης, την υγεία του δέρματος προστατεύοντάς το από το ηλιακό φως και βελτιώνοντας την κυκλοφορία, την επιφάνεια του δέρματος και την ενυδάτωση.
Πηγή: freshbakery.gr
