Η πολυσύνθετη εικόνα της σύγχρονης αγοράς και τα προβλήματα που αυτή αντιμετωπίζει έχουν αναβαθμίσει το ρόλο που καλείται να παίξει ο παράγοντας διακόσμηση για όλα τα καταστήματα, ανεξαρτήτως του είδους στο οποίο συγκαταλέγονται με βάση τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Δεν αρκεί μόνο το “όνομα”, η φήμη, το μεγάλο πελατολόγιο ή η καλή “πιάτσα” του καταστήματος. Ούτε βέβαια, μόνο η καλή ποιότητα ή η επωνυμία των προϊόντων τους. Αναπόσπαστο κομμάτι μιας υγιούς επιχείρησης αποτελεί και η εμφάνισή της, η εικόνα της προς το αγοραστικό κοινό που πλέον αποκτά ολοένα και μεγαλύτερο ειδικό βάρος.
Έχει γίνει πλέον συνείδηση ότι μια ωραία βιτρίνα με καλαίσθητη εξωτερική διακόσμηση και κατάλληλη θεματική παρουσίαση των προϊόντων έχουν την δική τους ιδιαίτερη δυναμική και σημασία για την προσέλκυση αλλά και την πιο αποτελεσματική εξυπηρέτηση του υποψήφιου πελάτη σε ένα αρτοποιείο ή ζαχαροπλαστείο. Τι είναι, όμως, διακόσμηση; Η διακόσμηση, συνοπτικά, θα λέγαμε ότι ορίζεται από την αρμονική, καλαίσθητη και λειτουργική διαμόρφωση ενός χώρου. Είναι η δημιουργία ή σύνθεση διαφόρων αντικειμένων και η τοποθέτηση τους μέσα σε έναν δοσμένο χώρο, σε συνδυασμό με το φωτισμό και το χρώμα, ώστε να αξιοποιείται και να μεταβάλλεται ο ίδιος ο χώρος σε κάτι διαφορετικό, πιο λειτουργικό και εντέλει πιο αποδοτικό.
Η σημασία της διακόσμησης
Η σημασία της διακόσμησης άρχισε λοιπόν να γίνεται κατανοητή την τελευταία δεκαετία στη χώρα μας. Πολλοί από τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στην αγορά της αρτοζαχαροπλαστικής δεν γνώριζαν ή υποτιμούσαν τις άλλες παραμέτρους προώθησης των προϊόντων τους, αυτό που ονομάστηκε αργότερα μάρκετινγκ. Το κλίμα αυτό σταδιακά ανατρέπεται τα τελευταία χρόνια, καθώς ο έντονος ανταγωνισμός ανάμεσα στις επιμέρους επιχειρήσεις, η διαρκής ανανέωση των προϊόντων και των παρασκευασμάτων της αρτοποιίας και της ζαχαροπλαστικής και η αναζήτηση της αξιόπιστης εξυπηρέτησης από μέρους των πελατών, έχουν αναβαθμίσει την παράμετρο αυτή.
Η διακόσμηση δεν υπακούει σε κάποιους συγκεκριμένους και απαράβατους κανόνες, δηλώνουν πολλοί καταξιωμένοι διακοσμητές και αρχιτέκτονες. Το αισθητικό και λειτουργικό αποτέλεσμα είναι η συνάρτηση δυο, κυρίως, παραγόντων που πρέπει αρμονικά να συνδυάζονται: από τη μια, η φαντασία, η έμπνευση και η εμπειρία του μελετητή και από την άλλη, οι απαιτήσεις και οι ανάγκες της επιχείρησης σε συνδυασμό με τις δυνατότητες του υπό μελέτη χώρου και των προβαλλόμενων προϊόντων. Ένα κατάστημα πρέπει να συνδυάζει την αισθητική τής λειτουργικότητας, τη λειτουργικότητα τής αισθητικής και την εμπορική επιτυχία.
Σε πολλά καταστήματα του χώρου της αρτοζαχαροπλαστικής βασικό ζητούμενο αποτελεί η διαχρονικότητα όλης της κατασκευής, της βιτρίνας και των εσωτερικών χώρων, καθώς μιλάμε για μια επένδυση ζωής που σπάνια ανακατασκευάζεται ή ανακαινίζεται. Παρόλο που το ντεκόρ, τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν, ο συνολικός σχεδιασμός της εξωτερικής όψεως και της εσωτερικής διαρρύθμισης πρέπει να αντέχουν στο χρόνο, τα στοιχεία που πρέπει να ξεχωρίζουν στα αρτοποιεία και τα ζαχαροπλαστεία είναι η συχνή ανανέωση, ο εμπλουτισμός και ο “πειραματισμός” στην παρουσίαση προς τον υποψήφιο πελάτη των προϊόντων του καταστήματος. Καθοριστικό στοιχείο, επίσης, είναι τα ράφια και οι πάγκοι να είναι γεμάτοι από τα διάφορα αρτοσκευάσματα, τα οποία βέβαια πρέπει να βρίσκονται σε άριστη κατάσταση, και τα ψυγεία να έχουν ποικιλία προϊόντων ζαχαροπλαστικής σε επάρκεια, αποδεικνύοντας στον πελάτη ότι στο κατάστημά σας μπορεί τα πάντα και μάλιστα, φρέσκα και καλοδιατηρημένα. Άδεια ράφια, μισογεμάτα πανέρια, και σπασμένα κουλουράκια μάλλον απωθούν παρά προσελκύουν τον πελάτη. Γλυκά, ατάκτως τοποθετημένα στα ψυγεία και σε μικρή ποσότητα, δίνουν μάλλον την εντύπωση ότι είναι μπαγιάτικα και ας μην είναι αυτό αλήθεια.
Αυτά τα στοιχεία προσδίδουν “όγκο” στο κατάστημα, δείχνουν “πλούτο” στην παροχή προϊόντων αλλά και μεράκι για τη δουλειά.
Ταυτόχρονα, μπορούν να δίνουν φρέσκες ιδέες και λύσεις στις γευστικές ανάγκες και αναζητήσεις του πελάτη. Φανταστείτε ένα αρτοποιείο που στα ράφια και τα ψυγεία του παρουσιάζει διαρκώς, επί μήνες ή επί χρόνια, τα ίδια κουλουράκια και βουτήματα, τα ίδια αρτοσκευάσματα, τα ίδια γλυκά, Τι εντύπωση θα κάνει σε όποιους το αντικρίζουν;
Η βιτρίνα είναι ο καθρέπτης ενός καταστήματος!
Είναι από τα πιο λεπτά και σημαντικά στοιχεία που αναδεικνύουν την προσωπικότητα της επιχείρησης και του επαγγελματία. Αποτελεί την “καρδιά” που δίνει το γενικότερο “παλμό” στη ζωή του. Δείχνει την “ψυχή” και το μεράκι του επαγγελματία. Μπορεί να εμπνεύσει εμπιστοσύνη, μπορεί όμως και να απογοητεύσει, να αποθαρρύνει ή και να δυσφημήσει το περιβαλλόμενο προϊόν, πόσο βέβαια, το ίδιο το κατάστημα. Ο διερχόμενος περαστικός μπορεί να γίνει “εν δυνάμει” πελάτης μόνο εάν κάτι τον προτρέψει να σταθεί και να κοιτάξει, να εντυπωσιαστεί, να καταστεί “αναποφάσιστος” και εν τέλει να μπει μέσα στο κατάστημα και να διαλέξει αυτό που του «κάνει όρεξη». Η εξωτερική και η εσωτερική εικόνα ενός καταστήματος είναι πολύ σημαντική λοιπόν, για πολλούς λόγους.
Στη θέα της ο μελλοντικός πελάτης βλέπει και ασφαλώς κρίνει ολόκληρο το κατάστημα. Μπορεί να φανταστεί την αισθητική του, την ποιότητα των προϊόντων του, τον πλούτο των επιλογών που μπορεί να του προσφέρει. Μπορεί να αντιληφθεί και την ποιότητα της εξυπηρέτησης που θα του προσφερθεί εάν διαβεί την είσοδο και αντικρίσει τον “εμπνευστή” της. Κάθε σωστός και σοβαρός, πρώτα από όλα με τον εαυτό του, επαγγελματίας πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι η συνολική εικόνα, η βιτρίνα του μαγαζιού του δεν επιδέχεται “εκπτώσεις” σε κανένα επίπεδο. Όπως μέλημά του είναι η ουσιαστική ενασχόλησή του με την ποιότητα των προϊόντων που διαθέτει, την ίδια προσοχή πρέπει να αφιερώνει και στην όψη του χώρου δουλειάς του προς τον εξωτερικό θεατή. Το τι θα προβληθεί στην βιτρίνα είναι συνάρτηση πολλών συνισταμένων. Σχετίζεται με τη χρονική περίοδο (σημαντικός παράγοντας είναι οι γιορτές και βέβαια ο καιρός), τα νέα προϊόντα που πρέπει να προβληθούν κ.λπ. Γι’ αυτό και όλοι αυτοί οι παράγοντες πρέπει να συνυπολογίζονται προκειμένου να σχεδιαστούν όσο γίνεται πιο ορθολογικά και αποτελεσματικά οι προτιμήσεις και οι ιεραρχήσεις της κάθε επιχείρησης.
Φυσικά, όταν γίνει αντιληπτή η μειωμένη δυναμική και η χαμηλή ανταπόκριση που βρίσκει ο χώρος προβολής των προϊόντων του, είναι σώφρων ο επαγγελματίας που αποφασίζει να προχωρήσει χωρίς ταλαντεύσεις σε αλλαγές, ακόμα και σε ανακαίνιση του όλου σχεδιασμού της, ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη αποτελεσματικότητα. Αναμφισβήτητα, οι καλύτερες μέρες για τους επαγγελματίες της αρτοζαχαροπλαστικής είναι άμεση συνάρτηση και της ελκυστικής, προσεγμένης και καλά μελετημένης εικόνας προς τους πελάτες. Γι’ αυτό, όλοι όσοι έχουν συμφέρον, αξίζει να αντιμετωπίσουν με διαφορετικό τρόπο το όλο ζήτημα.
Χρήσιμες συμβουλές
Μερικές χρήσιμες συμβουλές για τη διαμόρφωσή της είναι οι εξής:
– Η βιτρίνα δεν πρέπει να απομονώνεται από τον υπόλοιπο χώρο. Αποτελεί μια αδιάσπαστη ενότητα μαζί με την πρόσοψη του καταστήματος και τον κυρίως χώρο πώλησης. Επίσης, το τοίχωμα που παλιότερα χρησιμοποιείτο για να χωρίζει τη βιτρίνα από τον εσωτερικό χώρο, σήμερα πρέπει να αποφεύγεται. Η ενιαία εικόνα βιτρίνας – εσωτερικού χώρου παρέχει στον περαστικό τη δυνατότητα να βλέπει το εσωτερικό του καταστήματος.
– Για να αποφευχθούν οι συνέπειες που δημιουργούν οι αντανακλάσεις του τζαμιού της βιτρίνας (μείωση ορατότητας στο εσωτερικό του καταστήματος κ.λ.π.), το φως στο εσωτερικό της βιτρίνας θα πρέπει να είναι πάντα εντονότερο από το εξωτερικό φως. Την ημέρα μπορεί να μειωθεί η ένταση του εξωτερικού φωτός με τέντες ή παραπετάσματα πάνω από τη βιτρίνα. Αν κάτι τέτοιο είναι αδύνατο, μια εναλλακτική λύση είναι η εγκατάσταση έντονων πηγών φωτισμού μέσα στη βιτρίνα.
– Το φως προσελκύει τους ανθρώπους και τραβά την προσοχή τους. Γι’ αυτό, η βιτρίνα θα πρέπει να φωτίζεται ιδιαίτερα τις νυχτερινές ώρες. Η διαφημιστική της δράση παρατείνεται έτσι κι όταν το κατάστημα είναι κλειστό.
– Η διακόσμηση της βιτρίνας πρέπει να ανανεώνεται πολύ συχνά και να παρουσιάζει διαφορετικό κάθε φορά θέμα.
– Σε κάθε θέμα πρέπει να υπάρχει κάποια τονισμένη λεπτομέρεια, ορατή από απόσταση. Ενδείκνυται η τοποθέτηση στο αριστερό πάνω τέταρτο της βιτρίνας, γιατί συνήθως κοιτάμε με φορά από αριστερά προς τα δεξιά. Φυσικά, πρέπει να ληφθεί υπόψη και η φορά κίνησης του ρεύματος των περαστικών και να δημιουργούνται οπτικές γραμμές προσέλκυσης του βλέμματος σε όλη τη βιτρίνα.
– Η βιτρίνα πρέπει να παρουσιάζει συνοπτική εικόνα, να είναι εύκολη κατανοητή. Σε 10-15 δευτερόλεπτα, επιδίωξη είναι ο περαστικός να μπορεί να συγκρατήσει τα κυριότερα αντικείμενα στο χώρο της.
– Σε αυτήν τοποθετούνται μόνο άψογα στην εμφάνιση προϊόντα και η χειροποίητη εργασία του αρτοποιού πρέπει να είναι το επίκεντρο.
– Καλαίσθητες ταμπελίτσες, με τιμές ή πληροφορίες για τα προϊόντα, είναι απαραίτητες για να συμπληρώσουν την εικόνα της.
– Ο σχολαστικός καθαρισμός της βιτρίνας πριν από κάθε αλλαγή διακόσμησης είναι απαραίτητος.
Κάποιες ιδέες που θα μπορούσαν να υιοθετηθούν για τη διακόσμηση των βιτρινών των αρτοποιείων είναι οι εξής:
– Η βιτρίνα των προϊόντων:
Η αφθονία δημιουργεί την εντύπωση πλούσιας σε ποικιλία γκάμας.
– Η βιτρίνα των ιδεών:
Φαντασία για ειδικές εποχές και περιπτώσεις, π.χ. Χριστούγεννα, περιόδους νηστείας κ.λπ.
– Η βιτρίνα με συγκεκριμένο διαφημιστικό στόχο:
Για την προώθηση κάποιων συγκεκριμένων προϊόντων.
Ως διακοσμητικά βοηθήματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν τα εξής:
– Έγχρωμα πλαίσια στο τζάμι.
– Διακοσμητικής λεπτομέρειες πάνω στο τζάμι.
– Ράφια ή άλλες επιφάνειες.
– Μεγάλες εικόνες, εντυπωσιακά πλακάτ.
– Χαρακτηριστικά εξαρτήματα του αρτοποιού, όπως καλάθια, παλιά εργαλεία , στάχυα δημητριακών κ.λπ.